مهرگان یا نوروز پاییزی

📝 یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان مهرگان یا نوروز پاییزی

🔻۳۰ شهریور ۱۴۰۴

✅ دو نوروز داریم؛ نوروز بهاری و نوروز پاییزی. هر دو بر اصلی منطقی و طبیعی استوارند: لحظه اعتدال شب و روز.

🔻ایرانیان باستان این دو لحظه ی اعتدالی را جشن می گرفتند و شادی می کردند و شادباش می گفتند و مهر می ورزیدند و از جهان و هستی و خودهایشان مراقبت می کردند.

🔻نوروز بهاری همان عید بزرگ و سال نو است که هر سال باشکوه بیشتر و بهتر جشن گرفته و پاسداشته می شود. اما نوروز پاییزی رمق و رونق درخوری ندارد و ما از این فرصت عالی برای تمرین مهربانی و توسعه توجه و مراقبت از طبیعت و زندگی محرومیم.

✅ آذر ماه سال گذشته جشن مهرگان بیست و پنجمین میراث ناملموس ایران بود که در یونسکو ثبت جهانی شد. این جشن به اسم میراث مشترک ایران و تاجیکستان ثبت گردید.

🔻جشن مهرگان را در ویکی پدیا جستجو کنید. اطلاعات ارزشمند و ضروری درباب تاریخ، تحولات و چگونگی برگزاری آن را می خوانید. اینست که ضرورتی به بازگویی این اطلاعات نیست.

✅ اما ملاحظاتی در باب ضرورت احیای گسترده جشن مهرگان در موقعیت کنونی ایران هست که آنها را می نویسم.

🔻۱) جشن مهرگان یا نوروز پاییزی این قابلیت را دارد که بسان نوروز بهاری به زندگی و شادی و سلامتی و رونق و اتحاد و هویت و سرافرازی مردم و کشور ما کمک کند. همه قابلیت های جشن نوروز بهاری در نوروز پاییزی هم هست. این قابلیت ها را در کتابم “نوروز نو” شرح داده ام.

🔻۲) جشن مهرگان مقارن بازگشایی مدارس و دانشگاه هاست. می توان جشن های بازگشایی مدارس و دانشگاه ها را با مهرگان پیوند زد و از این راه رونق و زیبایی و معانی بیشتری بر آنها افزود.

🔻۳) جشن مهرگان دیرینه ای ۴۰۰۰ ساله دارد و از نمادهای پایداری و تداوم هویت و فرهنگ ایرانی است. در هر زمانه ای ما نیازمند یادآوری این پیوستگی و تداوم هویت و فرهنگ ایرانی هستیم و چنین یادآوری هایی برای تقویت حس تعلق به سرزمین و تاریخ و فرهنگ ملت ایران ضروری است. به ویژه در زمانه ی کنونی که شعله های شرارت از در و دیوار جهان بر ملت ایران هجوم آورده اند.

🔻۴) جشن مهرگان جشن و شادی جمعی و همگانی است. در این روزها که فلاکت و فقر هر لحظه گسترده تر می شود، ما محتاج شادی ها و آیین های جمعی هستیم تا تمرین با هم بودن و مراقبت از هم را بنماییم.

🔻۵) جشن مهرگان مثل جشن نوروز فضای نمادینی برای یادآوری اهمیت و ارزش طبیعت و آب، باد، خاک و آتش است. در وضعیت کنونی که سرزمین و خاک و طبیعت ایران در معرض سخت ترین فاجعه های زیست محیطی است، می توانیم جشن مهرگان را فضای توجه، مراقبت و گفتگو و یادآوری محیط زیست و مساله ها و مسوولیت های مان در این زمینه کنیم.

🔻۶) به هر سازمان و نهاد دولتی که دسترسی داشته ام در این مدت کوشیده ام که ملاحظات پنجگانه بالا را توضیح دهم و آنها را ترغیب به انجام کاری برای گسترش جشن مهرگان کنم. اما ما مردم ایران و نهادهای مدنی هم می توانیم در زمینه برپایی جشن های نوروز پاییزی بکوشیم.

🍁 جشن مهرگان و نوروز پاییزی تان خجسته و فرخنده باد و امیدوارم سی روز ماه مهر برای تان سراسر امید، مهر، دوستی، وفاداری، روشنایی، زیبایی، گذشت، شادی، ادب، قدرشناسی و شکرگزاری، مراقبت و انسانیت و انسان ورزی و مراقبت از طبیعت و هستی باشد.

🍂 اینها ارزش های جشن مهرگان است و مهروزان با برگزاری مهرگان نه تنها پیوندی با گذشته تاریخی خود بلکه طرحی زیبا برای آینده زندگی را تمرین و طراحی می کنند.