فرهنگشناس راستین
2025-02-23عقل سلیم عامیانه
2025-02-23📝 یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان افروغ پر فروغ
🔻۲۷ فروردین ۱۴۰۲
✅ خداوند روح استاد افروغ را شاد کند. از سال ۱۳۶۸ با او دوست بودم. مومن بود و انقلابی. به ایمانش و آرمانش وفادار ماند. جامعه شناس و سیاستمدار بود. اما نه قصد نان خوردن از جامعه شناسی را داشت و نه چشم به کیسه سیاست دوخته بود.
🔻کوشید فلسفه و جامعه شناسی را بهم گره بزند. قایل به “رئالیسم انتقادی” بود. روی باسکار و مارگارت آرچر را دوست داشت. در سیاست، نقاد بود. سخت وفادار به گفتمان “انقلاب اسلامی” بود، اما خود را منتقد “جمهوری اسلامی” می دانست.
✅ این مدت که سرطان داشت گاه گاه تلفنی با او گفت و گو می کردم. آزادگی داشت. در کتاب “چشم اندازهای فرهنگ معاصر ایران” فصلی هم به ارزیابی اندیشه هایش اختصاص داده ایم.
🔻زحمت می کشید، رنج می برد. از تباهی های مملکت و فساد حاکمان و سیاستمداران خشمگین بود. نگران آینده بود. با او از نظر سیاسی همسو نبودم، اما به خاطر صداقت و خلاقیت و دلسوزی و دغدغه مندی اش، همیشه او را دوست داشتم و قلبا برایم انسان و آموزگار بزرگی بود.
🔻تاریخ درباره او داوری هایش را خواهد داشت. او خود برخی خطاهایش را گفت و پذیرفت. این هم از صداقتش بود. کم اند آنها که شهامت اذعان به خطاهای شان کنند.
✅ مهم ترین دغدغه سیاسی و اخلاقی اش عدالت بود. درباره نابرابری بسیار گفت و نوشت. در سال های آخر عمرشان کم کم دغدغه آزادی هم داشت، هر چند مجالی نیافت که آن را پرو بال دهد.
🔻افروغ از حامیان رویکرد تضادگرایان در جامعه شناسی بود. همین، او را به گفتگوهای صریح و انتقادی سوق می داد. اما، در شرایطی که رویکرد ساختارگرایی کارکردی، در جامعه شناسی دانشگاهی ایران مسلط بود، داشتن رویکرد تضادی، شنا کردن خلاف آب بود.
🌿 یادش گرامی و روحش شاد.