بدن نوروزی

📝 یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان بدن نوروزی

🔻۷ فروردین ۱۴۰۲

✅ نوروز بدن است، بدن آدم؛ بدنی شاد، تمیز، آراسته، زیبا و گشوده به دیگران. در میان نمادهای نوروزی هیچ کدام هم وزن و هم تراز با بدن نیست؛ اگرچه چندان که باید و شاید به چشم نمی آید و سخن نمی گوید. ماهیت رهایی بخش نوروز در همین بدن نمادین آنست؛ بدنی که امروزه به انقیاد درآوردن و کنترل کردن آن بنیاد سیاست حاکم است. در فضای سیاسی که گفتمان رسمی بدن را خوار و تحقیر می کند تا سلطه و سیطره متافیزیک گرایی بر فیزیک غلبه یابد، تحقیر بدن دال مرکزی گفتمان رسمی می شود و شده است.

🔻در این بستر سیاسی و روابط قدرت، بدن نوروزی، بدن سوژه مقاوم می شود تا خود را رسمیت بخشد و سر تعظیم به خواست و اراده قدرت فرو نیاورد. بگذارید سازوکار معنایی بدن نوروزی را بکاویم.

✅ بدن نوروزی، بدن آرمانی انسان ایرانی است؛ بدنی که نه برای جنگ و ستیز، بلکه دوستی و همدلی و همزبانی با دیگران خود را مهیا کرده است. نوروز بدن است، جسم است، جسمی نمادین که حامل و حاوی و راوی همه ارزش های غایی انسان ایرانی است، جسمی سالم، سرحال و شاد که صورتش خندان و بشاش به روی دیگران، قلبش مهربان، دستانش بخشنده، پاهایش چالاک برای رفتن، چشمانش بینا به حقایق طبیعت و هستی، گوش هایش شنوا به صدای بلبلان و باد بهاری و کل وجودش در حال تعظیم و تکریم جهان بی انتها و خالق آن.

🔻نوروز بدن است، بدن زن و بدن مرد، بی هیچ تبعیض و تمایزی. بدن نوروز، هیچ عذابی را بر جان و روح و جسم آدمی تحمیل نمی کند و او وادار به گرسنگی، تشنگی، یا حتی پرهیز از هیچ غذا و نوشیدنی نمی نماید. بدن نوروز ، آدمی را به زجر دادن خود و بدن های دیگری وادار نمی سازد. دریافت پاداش ها و هدیه های مادی و معنوی نوروزی نیازمند تحمل هیچ شکنجه و ریاضیتی نیست حتی کوچک ترین زجرها چون نخوابیدن و شب بیداری یا اجتناب از لذت های ساده ای چون عشق بازی.

🔻بدن نوروزی، بدن آسوده و آرامی است که استراحت می کند تا خستگی راه طولانی دوازده ماه دوندگی و کار را جبران کند.
بدن نوروزی در امتداد طبیعت است؛ با بهار طبیعت، او نیز متولد می شود و زادروزی تازه برایش رقم می خورد و در تقویم تاریخ او نیز دوباره زاده می شود. بدن نوروزی، خشم ها، کینه ها، چرک و چروک های صورت و سیرتش را می شوید یا حداقل برای مدتی پنهان می کند.

✅ نوروز ، اعتبار بخشیدن به بدن آدمی است فارغ از اندیشه و پیشه و ریشه اش. هر آدمی، همین که در پیکره ی آدمی است، تکریم می شود و حق او برای زیستن، بقا، امنیت، با دیگران بودن، دوست داشتن و دوست داشته شدن، و برای دیدن و دیده شدن، محترم و محفوظ است.

🔻نوروز ، آیین بدن آدمی است، مراقبت از آن و آراستن و پیراستن آن. رسم و روال های آیینی نوروز همه برای بدن آدمی است: بوسیدن، رقصیدن، خوردن، نوشیدن، رفتن، آراستن، خندیدن، لذت بردن، شور و هیجان، لمسیدن و دیگر حرکات و کارهای ریز و درشت نوروزی، همه حول بدن آدمی است.

🔻نوروز وعده آخرت و بهشت و دوزخ نمی دهد، هر چه هست در همین زمین خاکی و بر همین جسم و جان زنده آدمی تکیه و توجه دارد. معنویت نوروز ، تنیده در مادیت جسمانی آن است. صلح نوروزی می طلبد بدن های آدمی نه برای رزم، بلکه برای بزم و مهربانی خود را مهیا سازد. نوروز، بدن است، بدنی نمادینی که عالی ترین پیام های معنوی و مادی را ماهرانه در هم می تند تا یکپارچگی و یکتایی وجود را نمایش دهد.