رسانه نوروز

📝 یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان رسانه نوروز

🔻۴ فروردین ۱۴۰۲

✅ نوروز  رسانه است، رسانه ای همگانی، همه جایی و همیشگی که سازنده، انتقال دهنده و پیوند دهنده “عنصر ایرانی” در جهان هستی است. نوروز چیزی فراتر از آداب و رسوم محلی و تاریخی در نهاد هستی است. نوروز، رسانه ای برساخت شده از تاروپود معنایی است که “زمان” و “زبان” و “ساختار عواطف” ماده اصلی آن ست و در بستر تخیل تاریخی ایرانیان جای گرفته و زیست می کند. این رسانه شگفت انگیز، راوی سرسخت و فناناپذیر سرشت و سرنوشت باستانی ترین ملت و تمدن زنده جهان است که ترکیبی معنادار و منسجم از همه هنرهای موسیقیایی، شعر، قصه، رمان، حکایت پردازی، متون مکتوب، مصور، معماری، طراحی، رقص، طنز، و فلسفه، دین، علوم مختلف و آداب و رسوم گوناگون می باشد.

🔻رسانه نوروز ساخته تخیل و قوه خلاقه انسان ایرانی در طی قرون متمادی و در عین حال سازنده عواطف و باورها و تخیل این انسان است. این رسانه پیوند انسان ایرانی امروزی با کهن ترین لحظه تولد او و  در عین حال نقطه اتصال او با دورترین آینده ممکن اوست. فرایند رمزگذاری و معناآفرینی در این رسانه در انحصار و اختیار هیچ نهاد و قدرت و حاکمی نیست و هنوز قدرتی که کنترل انحصاری آن به دست گیرد زاده نشده است. اگرچه دوره های کوتاهی، قدرت ها میل تسخیر و تسلط و بهرکشی اش را داشته اند اما در نهایت این رسانه صدای ملت ایران از هر قشر و طبقه و گروهی باقی مانده است. رمزگشایی و معناخوانی این رسانه نیز در انحصار هیچ گروه و مسلکی نیست. نوروز در هر بستری و موقعیتی برای هر ایرانی حاوی و حامی و حامل زیباترین، انسانی ترین و اخلاقی ترین پیام ها و معناهاست.

✅ رسانه، به تعبیر مارشال مک لوهان پیامبر رسانه های جمعی،  همان پیام است. نوروز رسانه جمعی مدرن (رادیو، تلویزیون و اینترنت) نیست، اما رسانه همگانی فرهنگی است که فارغ از تفاوت های ظریف و زیبای آداب محلی آن، پیامی دارد: صلح و دوستی و انسانیت و مدنیت.

🔻آن چه نوروز را برجسته و ممتاز می سازد نه آداب آن که ادب و بینش آن است؛ بینشی که دین ها، زبان ها، گویش ها، رسوم، باورها و جهان بینی های محلی و منطقه ای در جهان ایران فرهنگی در سرزمین ایران و بیرون از این سرزمین را به هم پیوند می دهد. رسانه نوروز ، چتری است که همه ی مولفه های فرهنگی، جغرافیایی، تاریخی و اجتماعی و سیاسی ایران فرهنگی را پوشش می دهد و مهر خود را بر آنها می زند.

🔻رسانه نوروز  طیف رنگارنگی از برنامه ها، خبرها، اطلاعات، گزارش ها، گفتگوها، سرگرمی ها، خواندنی ها، شنیدنی ها و دیدنی هاست که جان مایه همه ی آنها شادی، رقص، امید، تازگی، تولد، خلاقیت، مشارکت، توجه، مهربانی، بخشش، هدیه، دوستی، با هم بودن، همزیستی، مراقبت، طبیعت و زیبایی های بی نهایت انسان و فرهنگ ایرانی است. میزان و مدت دوام و بقای قدرت ها و دین ها در جهان ایرانی بستگی به میزان انطباق و سازگاری آنها با رسانه نوروز دارد. این رسانه اگر دین و آیینی مطابق منطق فرهنگی اش ببیند آن را تقویت و حمایت می کند؛ و اگر از آن منطق فرهنگی دور باشد، بدل به رسانه مقاومت شده و تا اضمحلال آن سیاست و دین و آیین از پای نمی نشنید.

✅ رسانه نوروز، زبان معیار انسان ایرانی است، زبانی که قواعد و دستور آن همگانی است، زبان مادری هر ایرانی. رسانه نوروز اصیل ترین رسانه ایرانی است که تخیل فرهنگی و تاریخی انسان ایرانی آن را برساخت کرده است. دین ها و آیین های دیگر در سرزمین و جهان ایرانی، همه ذیل نوروز سنجیده می شوند. این را تاریخ چند هزار ساله ایران می گوید. هیچ رسانه و پیامی رساتر و ماندگارتر ار نوروز در تاریخ بلند ایران نمی شناسیم. نوروز رسانه ماست و ما، مای ایرانی، ساخته و پرداخته این رسانه ایم.