از مدرسه قدیم تا «مدرسه در منزل» یا «هوماسکولینگ»
2025-02-19جهیدن
2025-02-22📝 یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان بنویسیم
🔻۳۰ آبان ۱۴۰۱
✅ دوست نازنینم آقای دکتر طلایی گفتند برای کمک به عده ای از دانشجویان در این روزهای سخت و تلخ می خواهند شوق نوشتن را در آنها تحریک و تقویت کنند و متنی را می جستند که چنین کاری کند. سال ها پیش مقاله ای درباره نوشتن نوشتم و تجربه هایم را روایت کردم. این مقاله را تقدیم طلایی عزیز کردم.
🔻گفتم شاید شما هم نیازمند تیز کردن اشتهای نویسندگی تان باشید. علاوه بر نوشتن، شوق عجیبی برای اندیشیدن درباره نوشتن دارم. الان هم “فقط روزهایی که می نویسم” اثر ارتور کریستال را می خوانم. کریستال بهترین جستارنویس سال ۲۰۱۰ شد. به حق این جایزه را دریافت کرده است. “زندگی نویسندگی” را توصیف و تحلیل می کند. پنج جستار کوتاه است اما اندازه همه کتاب ها زیبا و خواندنی است.
✅ این روزها نیازمند نوشتنیم تا رنج روزها را تحمل پذیر کند. حتی آنها که کنشگرند و تجربه ای تازه می آفرینند فرصت بهتری برای نوشتن دارند. کریستال می گوید “زندگی کردن و نوشتن درباره زندگی، وجوه متقابل بودن اند”. همین طورست.
🔻تابستانی که گذشت و پیش از آغاز “جنبش پاییزی” مشغول خواندن درباره نوشتن بودم تا شاید کتابی در این زمینه بنویسم. جایی از برونر و ویزنر خواندم که “ما زندگی مان را طی فرایند بی پایان متن سازی می شناسیم؛ از راه فرموله کردن و باز فرموله کردن توصیفی روایی و مفهومی از آنچه زندگی است. این توصیف می تواند گفتار یا نوشتار یا حتی به سادگی فکر باشد؛ می تواند صریح یا ضمنی باشد؛ در هر حال به نحو فعال مفهوم سازی می شود. در هر حال زندگی ها متن هستند؛ متن هایی که نیازمند تفسیر، بازبینی، تفسیر مجدد و امثال این هستند”.
✅ این روزها که شعار “زن، زندگی، آزادی” از بام ایران بلند است، به نوشتن بیندیشیم و بپردازیم که عین زندگی است. در کتاب ” مساله مدرسه: بازاندیشی انتقادی در آموزش و پرورش ایران” فصلی را به اهمیت “مساله انشا” اختصاص داده ام تا این نگاه به نوشتن را توضیح دهم. انشا در مدارس ما مرده است و همین است که مدرسه ایرانی بوی زندگی نمی دهد.