یادداشت دکتر نعمت الله فاضلی، با عنوان معلم مقاوم
۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۲
یادداشتم ” مرگ معلم” سوتفاهم هایی آفرید. برخی آن را “مرگ بر معلم” یا ” تحقیر معلمان” برداشت کردند. دوست اندیشه ورزم مهران صولتی هم گفتند “معلم مقاوم” ندیده ام و ایستادگی های معلمان دربرابر هژمونیک شدن ایدیولوژی حاکم را توضیح دادند. برخی هم “معلمان قهرمان” را مثال زدند که اسطوره وار و ایثارگرانه معلمی می کنند.
برخی هم نوشته اند صحبت کردن از ” مرگ معلم “ناامیدکننده و چندش آور است”، موافقم و همین را باور دارم.
اما من که نه آرزوی مرگ معلمان را کردم و نه ستایش گر چنین نگاهی هستم. یادداشتم هم نه تلویحا و نه صراحتا چنین دلالتی ندارد. سیاست ها و گفتمان رسمی حکمرانی آموزشی را نقد کردم. منتقدان یادداشتم هنوز در نقد هسته اصلی سخنم چیزی نگفته اند.
صد البته که “معلمان قهرمان” و “معلمان مقاوم” پرشماری داریم. در یادداشتم این معلمان را انکار نکرده ام. موضوع و موضع سخنم این معلمان نبوده اند که لازم باشد از آنها یادی کنم. در کتاب ” مساله مدرسه”(۱۴۰۱) . این معلمان را ستوده ام و از “سوژه مقاوم” صحبت کرده ام.
احترام و آبرومندی معلمان را در فصل پایانی “مساله مدرسه” به تفصیل شرح داده ام و گفته ام هنوز به رغم فشارها و محرومیت ها، مردم ما معلمان را قابل اعتمادترین قشرها می دانند.
حرمت شخصی و آبروی معلمی، متمایز از سیاست ها و گفتمان های رسمی و حکمرانی است. لطفا این تمایز را جدی بگیرید.
خودم هم معلم بازنشسته ام و مفتخرم به آن. خودم هم پرورده دست معلمانم و دستان شان را خاضعانه می بوسم. سپاس گزار ناقدان عزیز هم هستم. از شما می آموزم. یادگیری و یاددهی، آرمان مشترک معلمی و معلمان است.
ما معلمان “ گفتگویار” هستیم؛ یاران گفتگو و یاریگر گفتگو؛ و زبان، خانه ی ماست. در “خانه زبان” می توان گفت و شنید و آموخت. ما معلمان ساکنان و خادمان این خانه ایم.